Нависандаи пурсиш: Сиёдатӣ Тарихи пурсиш: 28/7/2016

Лутфан бифармойед ҳукми бима ва бима кардан дар Ислом чист? Хусусан бимаҳои шахси солис дар қавонини роҳнамойи ва ронандагӣ ки дар бисёри кишварҳо иҷбори аст, ё бимаҳои хадамоти дармонӣ ва пизишкӣ ки дар сурати надоштан ва ибтол ба бемориҳои пурҳазина, фард мутаҳаммили машаққоти фаровоне мегардад ва чи басо наметавонад ҳазинаи дармони комили худ ё хонаводаашро таъмин намояд, ё пуле ки ағлаби касаба ё шоғилин ба унвони ҳаққи бима ба шакли моҳиёна ба марокизи бима мепардозанд то пас аз гузашти теъдоди соли мушаххасе, ба истилоҳ бознишаст шудан ва битавонанд маъоши моҳиёна дарёфт намоянд, ё бимаҳои умри ки дар он афрод маболиғеро дар тӯли ҳаёти худ мепардозанд то дар сурати фавташон маблағи қобили таваҷҷуҳе ба хонаводаҳояшон аз тарафи маркази бима пардохта шавад.

Бо сипоси фаровон аз шумо

Посух ба пурсиши шумораи: 10 Тарихи посух ба пурсиш: 31/7/2016

«Бима» муъомилаи маъюб аст ки зоҳиран дар авоили қарни ҳабдаҳуми милодӣ дар Ингилистон падид омада ва сипас ба мурури замон дар ҷаҳон шуюъ ёфта ва сарзаминҳои Исломиро низ олуда кардааст. Дар ин муъомила, бима кунанда мутаъаҳҳид мешавад ки дар изои гирифтани молӣ муъаян аз бима шаванда, зиёни эҳтимолии ӯ дар сурати вуқуъи ҳодисаи муҳтамал дар муддатӣ муъаянро ҷуброн кунад ва бо ин васф, иваз дар он мавҷуд ва маълум, вале муъавваз дар он мафқуд ва маҷҳул аст; Чароки ҳодисаи казойи ва зиёни ношӣ аз он мавҷуд ва маълум нест, балки ғолибан дар муддати муъаян воқеъ намешавад ва ҳамин бимаро ба муъомилаи пурсуд барои бима кунанда табдил мекунад, дар ҳоле ки суд бурдан дар Ислом бидуни пардохти чизе дар изои он машрӯъ нест ва хӯрдани амволи мардум ба ботил маҳсуб мешавад; Чунонки фармудааст: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ[1]; «Эй касоне ки имон овардед! Амволатонро миёнатон ба ботил нахуред магар инки доду ситаде бо ризояти ду тарафи шумо бошад» Ва аз ин рӯ, мавҷуд будан ва маълум будани муъавваз дар муъомила барои сиҳҳати он зарурӣ аст. Вонгаҳе мафқуд будан ва маҷҳул будани муъавваз дар бима, онро ба муъомилаи ғарарӣ табдил мекунад, дар ҳоле ки муъомилоти ғарарӣ дар Ислом ботил маҳсуб мешавад, агарчи аз муъомилоти навпайдо бошанд.

Оре, эҳсоси оромиши ҳосил аз бима барои бима шаванда мавҷуд ва маълум аст, вале пӯшида нест ки ин эҳсос, муъавваз дар муъомила маҳсуб намешавад, бал монанди хурсандӣ аз муъомила самараи ғайри мақсудии он аст ки аз муъавваз дар он бениёз намекунад. Фориғ аз онки ин эҳсос, дар бисёрӣ аз маворид ба зиёни фард ва ҷомеъа тамом мешавад; Чароки одатан ба коҳиши эҳтиёт ва муболот дар фард ва табъан афзойиши ҳаводис дар ҷомеъа меанҷомад; Бо таваҷҷуҳ ба инки бима шаванда мутмаъин аст агар сабаби ҳодисае шавад, бима кунанда товони онро мепардозад ва зиёне ба худи ӯ намерасад, дар ҳоле ки ин бар хилофи мақосиди шариъат аз вазъи аҳкоми ҷазойи ва боздоранда аст; Чунонки ба унвони намуна фармудааст: ﴿وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ[2]; «Ва барои шумо дар қасос зиндагӣ аст эй хирадмандон! Бошад ки шумо парҳезкор шавед»! Бо ин васф, чи басо нигаронӣ аз зиёни эҳтимолӣ дар сурати вуқуъи ҳодисаи муҳтамал, фойидаи бештаре барои фард ва ҷомеъа дорад, то адами нигаронӣ аз он ва ин нуктаи зарифе аст ки бар хирадмандон пӯшида нест.

Ҳосил онки бар хилофи таваҳҳуми шойеъ, бима муъомилаи ғарарӣ ва ғайри уқалойи аст ки шаройити лозим барои сиҳҳати муъомиларо надорад, балки бино бар назари аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло гунаи «Қимор» маҳсуб мешавад; Чароки мабнои суд дар он маҳзи «Судфа» аст; Ба ин маъно ки агар тасодуфан ҳодисае барои бима шаванда дар муддати таъйин шуда рӯй диҳад, ӯ аз ин муъомила суд мебарад ва бима кунанда зиён мекунад ва агар тасодуфан ҳодисае барои бима шаванда дар муддати таъйин шуда рӯй надиҳад, ӯ аз ин муъомила зиён мекунад ва бима кунанда суд мебарад ва аз ин рӯ, ҳар ду бо такя бар «Бахту иқболи» худ ба ин муъомила иқдом мекунанд ва ин ҳамон аст ки дар Ислом «Қимор» номида мешавад; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ الْهاشِمِيِّ الْخُراسانِيِّ: إِنَّ لَهُمْ مُعامَلَةً یُسَمُّونَهَا التَّأمینَ وَ فِیها یَلْتَزِمُ الْمُؤَمِّنُ جَبْرَ خَسارَةٍ مُعَیَّنَةٍ إِذا حَصَلَتْ لِلْمُسْتَأمِنِ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّی فِي مُقابِلِ أَن یَدْفَعَ الْمُسْتَأمِنُ مالاً مُعَیَّناً، قالَ: هِيَ الْمَیْسِرُ بِعَیْنِهِ! قُلْتُ: لِماذا؟! قالَ: لِأَنَّها مُعامَلَةٌ عَلَی الصُّدْفَةِ!»; «Ба ҳазрати Мансури Ҳошимии Хуросонӣ гуфтам: Барои онон муъомилае аст ки онро бима меноманд ва дар он бима кунанда мултазим ба ҷуброни хасоратӣ муъайян дар сурати вуқуъи он барои бима шаванда дар муддатӣ муъайян мешавад дар баробари инки бима шаванда моли муъайянеро бипардозад, Фармуд: Ин айни қимор аст! Гуфтам: Барои чи?! Фармуд: Барои инки муъомилае бар бунёди иттифоқ аст»!

Ҳамчунонки яке дигар аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: إِنَّ مِمّا أَنْعَمَ اللّهُ بِهِ عَلَیْنا مَعْرِفَتَكَ وَ الدُّخُولَ عَلَیْكَ لِتُعَلِّمَنا مَعالِمَ دِینِنا وَ تُوقِفَنا عَلَى حَلالِنا وَ حَرامِنا، فَأَخْبِرْني عَنِ التَّأمِینِ، فَإِنَّ الْفُقَهاءَ عِنْدَنا یَسْتَصْوِبُونَهُ وَ یَقُولُونَ إِنَّهُ مِنَ الْعُقُودِ، قالَ: کَلّا، إِنَّهُ مِنَ الْمَیْسِرِ! أَلا تَرَى أَنَّهُ مُعاوَضَةٌ عَلَی الْإِحْتِمالاتِ؟!»; «Ба ҳазрати Мансур гуфтам: Яке аз неъматҳойе ки Худованд ба мо арзонӣ дошта, ошнойи бо шумо ва иртибот бо шумост то маъолими диниямонро ба мо биёмӯзӣ ва моро аз ҳалол ва ҳаромамон огоҳ фармойи, пас моро аз бима хабар бидеҳ; Чароки фуқаҳои назди мо онро саҳиҳ мешуморанд ва мегӯянд ки он аз уқуд аст, фармуд: Чунин нест, он аз қимор аст! Оё намебинӣ ки он муъовизае бар асоси эҳтимол аст?!».

Ҳамчунонки яке дигар аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«کُنْتُ عِنْدَ الْمَنْصُورِ فَسَأَلَهُ رَجُلٌ عَنِ التَّأمِینِ، فَقالَ: مَیْسِرٌ مَجْهُولٌ! فَحَزِنَ الرَّجُلُ حُزْناً شَدِیداً فَقالَ لَهُ الْمَنْصُورُ: أَلا لَوْ لا أَنِّي أُرِیدُ أَنْ أُزَکِّیَكَ لَما أَخْبَرْتُكَ بِهِ!»; «Назди ҳазрати Мансур будам, пас марде аз он ҳазрат дар бораи бима пурсид, пас фармуд: Қиморӣ ношинохта аст! Пас мард бисёр андӯҳгин шуд, пас ҳазрати Мансур ба ӯ фармуд: Агар на ин буд ки ман мехоҳам туро покиза кунам туро аз он хабар намедодам»!

Бо ин ҳол, қоъидатан дар мавориди икроҳ ё изтирор, гуноҳе бар мӯъмин навишта намешавад; Монанди марде ки ҷиддан ба истифодаи василаи нақлияи шахсӣ ногузир аст ва ҳокими золим ӯро ба бима кардани он икроҳ мекунад ва роҳи фироре барои ӯ вуҷуд надорад, ё ба дармони бемории худ ё хонаводааш ногузир аст ва ҷуз аз тариқи бима –ҳатто бо қарз гирифтан ё фурӯши доройиҳои ғайри зарурӣ– қодир ба таъмини ҳазинаҳои он нест; Ҳамчунонки то пеш аз илми ба ин ҳукм гуноҳе бар ӯ навишта намешавад, машрут ба инки аз аҳли тақсир набошад; Чароки аҳли тақсир худ аз илм дурӣ ҷустаанд; Чунонки Худованд ба онон фармудааст: ﴿ذَلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ[3]; «Он ба сабаби чизе аст ки дастҳои худатон пеш фиристодааст ва Худованд зулм кунандае ба бандагон нест»!

Худованд бар ин мардум ки дар ҳаром ғарқ шудаанд ва намедонанд, раҳм кунад; Чароки беҳтарини раҳм кунандагон аст.

↑[1] . Нисоъ/ 29
↑[2] . Бақара/ 179
↑[3] . Оли Имрон/ 182
Шумораи таълиқ: 1 Нависандаи таълиқ: Ризо Розӣ Тарихи таълиқ: 13/8/2016

Фармудед бима ақдӣ ғарарӣ аст. Пас чи тавр Паёмбар бо таъмини амнияти куффор аз онон ҷизя мегирифт?

Посух ба таълиқи: 1 Тарихи посух ба таълиқ: 19/8/2016

«Ақди зимма» бима нест ва қиёси он бо бима қиёсӣ маъалфориқ аст; Зеро муъавваз дар он ҳаққи сукунат дар сарзамини Исломи аст ки манфиъатӣ маълум ва мавҷуд аст; Ба ин тартиб ки кофир китобӣ дар изои пардохти ҷизя ба ҳукумати Исломӣ, ҳаққи сукунат дар сарзамини Исломӣ ва бархурдорӣ аз бархӣ ҳуқуқи шаҳравндиро пайдо мекунад ва рӯшан аст ки ин ҳаққи ӯ чизӣ тасодуфӣ ва эҳтимолӣ нест то бо муъавваз дар бима қобили қиёс бошад. Оре, чизе ки тасодуфӣ ва эҳтимолӣ аст, тазйиъи ин ҳаққи ӯ тавассути дигарон аст ки муқтазии ҳимоят аз ӯ тавассути ҳокими Исломӣ аст, вале возеҳ аст ки ин ҳаққи ӯ машрут ба тазйиъи он тавассути дигарон нест; Ба ин маъно ки ӯ метавонад баъд аз «Ақди зимма» дар сарзамини Исломӣ сукунат кунад ва аз бархӣ ҳуқуқи шаҳрвандӣ бархурдор шавад, агарчи тазйиъи ин ҳаққи ӯ тавассути дигарон рӯй надиҳад ва бо ин васф, «Ақди зимма» ғарарӣ маҳсуб намешавад ва шабоҳате ба бима надорад.

Шумораи таълиқ: 2 Нависандаи таълиқ: Ризо Тарихи таълиқ: 24/9/2016

Баъд аз мутолеъаи пурсиши коди 167 суъоле бароям пеш омада; Бештар аз як соли пеш қарордоди бимаи умрамро мунъақид кардам. Баъд аз мутолеъаи матолиб ва пурсишу посухҳои ғании сайти шумо (билахас пурсиши боло) мутақоъид шудам ки бимаи умрамро бозхарид кунам, аммо чун соли аввали қарордодам аст, дар сурати инсироф зарари қобили таваҷҷуҳе бар ман ворид мешавад. Барои инки тақрибан фақат маблағи пардохтии худамро пас бигирам бояд шиш сол аз ақди қарордод гузашта бошад. Баъд аз ин муддат маблағи бозхарид аз кулли маблағи пардохтӣ бештар хоҳад шуд. Ҳол ба назари шумо чи бояд бикунам?

Қаблан аз посухи мабсут ва рӯшангари шумо сиосгузорам.

Посух ба таълиқи: 2 Тарихи посух ба таълиқ: 25/9/2016

Бегумон азми шумо барои иҷтиноб аз гуноҳ, нишонае аз тақвои шумост ва Худованд дар китоби худ фармудааст: ﴿وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا ۝ وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ[1]; «Ва ҳар кас аз Худованд тақво пеш гирад барои ӯ роҳи бурунрафте қарор медиҳад ва ӯро аз ҷойе ки гумон надорад рӯзӣ мерасонад»; Монанди касоне ки дар бораи онон фармудааст: ﴿إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُوا فَإِذَا هُمْ مُبْصِرُونَ ۝ وَإِخْوَانُهُمْ يَمُدُّونَهُمْ فِي الْغَيِّ ثُمَّ لَا يُقْصِرُونَ[2]; «Ҳароина касоне ки тақво пеш гирифтанд ҳаргоҳ фусуне аз шайтон ба онон расад мутазаккир мешаванд, пас ногоҳ ҳушёр мегарданд, дар ҳоле ки бародаронашон (аз гумроҳон) ононро ба сӯӣ гумроҳӣ мекашонанд ва ҳаргиз кӯтоҳӣ намекунанд» Ва бо ин васф, шойиста аст ки шумо –акнун ки пас аз расидани фусуне аз шайтон мутазаккир ва ҳушёр шудаед– ба ваъдаи Худованд эътимод кунед ва итминон дошта бошед ки Ӯ зарари моддии шуморо –ҳаргоҳ барои хушнудӣ ва аз гуноҳ мунсариф шавед– бо нафъӣ моддӣ ё маънавӣ ҷуброн мекунад; Чароки Ӯ бар ҳар коре тавоност ва бисёр бахшанда ва меҳрубон аст.

Ба ҳар ҳол, рӯшан аст ки бақоъ бар як муъомилаи ҳаром монанди шурӯъ ба он нест; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا يَقْتَرِفُونَ[3]; «Ва гуноҳи зоҳири ва ботиниро вогузоред, ҳароина касоне ки гуноҳро касб мекунанд ба сабаби чизе ки меандухтанд муҷозот хоҳанд шуд», агарчи барои ба даст овардани нафъ ё пешгирӣ аз зарарӣ дунявӣ бошад; Чароки аз як сӯ Худованд гуноҳи онро аз нафъи он бузургтар дониста ва фармудааст: ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ ۖ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا[4]; «Аз ту дар бораи шароб ва қимор мепурсанд, бигӯ дар он ду гуноҳӣ бузург ва манофеъӣ барои мардум аст, вале гуноҳи он ду аз нафъи он ду бузургтар аст» Ва аз сӯӣ дигар ҳеҷ гуноҳе ҷуз барои ба даст овардани нафъ ё пешгирӣ аз зарарӣ дунявӣ анҷом намешавад ва бо ин васф, агар ба даст овардани нафъ ё пешгирӣ аз зарарӣ дунявӣ узр маҳсуб шавад, ҳеҷ гуноҳе ҳаром нест, дар ҳоле ки дар китоби Худованд ҳар гуноҳе ҳаром аст, магар гуноҳе ки аз рӯйи «Изтирор» ё «Икроҳ» анҷом мешавад; Чунонки фармудааст: ﴿وَقَدْ فَصَّلَ لَكُمْ مَا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ[5]; «Барои шумо чизе ки бар шумо ҳаром сохтаро табйин кардааст магар чизе ки ба он ногузир шавед» Ва фармудааст: ﴿فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ[6]; «Пас ҳар кас дар махмасае бечора шавад беонки дар пайи гуноҳе бошад, ҳароина Худованд омӯрзандаи меҳрубон аст» Ва фармудааст: ﴿إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمَانِ[7]; «Магар касе ки икроҳ шавад дар ҳоле ки дилаш мутмаъин ба имон аст» Ва фармудааст: ﴿وَمَنْ يُكْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِكْرَاهِهِنَّ غَفُورٌ رَحِيمٌ[8]; «Ва ҳар кас ононро икроҳ кунад, Худованд пас аз икроҳашон омӯрзандаи меҳрубон аст» Ва милок «Изтирор» ва «Икроҳ» бими марг ё асир ва ҳараҷӣ фавқулъода ва ғайри қобили таҳаммул аст ва бо ин васф, касе ки бими марг ё асир ва ҳараҷӣ фавқулъода ва ғайри қобили таҳаммул надорад, бояд аз муъомилаи ҳаром иҷтиноб кунад, агарчи «Зарари қобили таваҷҷуҳе бар ӯ ворид шавад»; Зеро иҷтиноб аз ин муъомила барои ба даст овардани нафъ ё пешгирӣ аз зарарӣ ухравӣ аст ки аз ба даст овардани нафъ ё пешгирӣ аз зарарӣ дунявӣ муҳимтар аст; Бар хилофи пиндори гуноҳкорон ки танҳо ба нафъ ва зарари дунявӣ меандешанд ва аз нафъ ва зарарӣ ухравӣ ғофиланд; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ[9]; «Зоҳире аз зиндагии дунёро мешиносанд ва онон аз охират ҳамоно ғофил ҳастанд» Ва фармудааст: ﴿أُولَئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالْآخِرَةِ ۖ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ[10]; «Онон касоне ҳастанд ки охиратро ба зиндагии дунё фурӯхтаанд, пас на азоби онон тахфиф дода мешавад ва на ёрӣ мешаванд» Ва фармудааст: ﴿الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا ۚ فَالْيَوْمَ نَنْسَاهُمْ كَمَا نَسُوا لِقَاءَ يَوْمِهِمْ هَذَا وَمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ[11]; «Касоне ки дини худро ба шӯхӣ ва бозӣ гирифтанд ва зиндагии дунё ононро фиреб дод, пас имрӯз ононро фаромӯш мекунем ҳамон тавр ки онон дидори ин рӯзашонро фаромӯш карданд ва оёти Моро инкор менамуданд».

Ҳосил онки бар шумо агар ба асир ва ҳараҷӣ фавқулъода ва ғайри қобили таҳаммул дучор намешавед, воҷиб аст ки аз муъомилаи бима инсироф диҳед, агарчи «Зарари қобили таваҷҷуҳе бар шумо ворид шавад»; Ҳамчунонки бима кунанда мукаллаф ба бозгардондани ҳамаи моле аст ки аз шумо гирифта ва костанаш аз он агарчи аз пеш бо шумо шарт карда бошад, «Акли мол ба ботил» аст; Зеро ҳар шарте ки бо китоби Худованд мухолифат дорад, ботил маҳсуб мешавад.

↑[1] . Талоқ/ 2 ва 3
↑[2] . Аъроф/ 201 ва 202
↑[3] . Анъом/ 120
↑[4] . Бақара/ 219
↑[5] . Намл/ 119
↑[6] . Моъида/ 3
↑[7] . Наҳл/ 106
↑[8] . Нур/ 33
↑[9] . Рум/ 7
↑[10] . Бақара/ 86
↑[11] . Аъроф/ 51
Шумораи таълиқ: 3 Нависандаи таълиқ: Муртазо Алавӣ Тарихи таълиқ: 6/4/2017

Дар Эрон ба сурати иҷборӣ дарсаде аз маъошро ба хотири бима таъмини иҷтимоъӣ ва молиёт кам мекунанд барои маъоши бознишастагӣ ва бимаи бекорӣ. Оё гирифтани маъоши бознишастагӣ ва бимаи бекорӣ ҳалол аст? Агар ҳаром аст метавон ба андозаи миқдори пуле ки бобати бима ва молиёт аз маъошамон дар ин чанд сол кам кардаанд дарёфт кунем?

Посух ба таълиқи: 3 Тарихи посух ба таълиқ: 11/4/2017

Чунонки дар боло табйин шуда, ақди «Бима» ба зоти худ ишкол дорад ва иҷборӣ будани он ишколӣ дигар аст ки онро мисдоқи ﴿ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ[1]; «Торикиҳойе ки бархӣ ба рӯйи бархӣ дигар аст» қарор медиҳад ва шигифт онки дар низомӣ муддаъии Исломият ва бо таъйиди олимонӣ муддаъии марҷаъият ва вилоят анҷом мешавад! Ҳар чанд анҷоми он дар миёни онон аз рибохории шармовар дар бонкҳояшон ки муҳорибаи бешармона бо Худованд ва Паёмбари Ӯст шигифттар нест ва танҳо шоҳидӣ дигар бар дурӯғ будани иддаъоҳои газзофашон маҳсуб мешавад[2].

Ба ҳар ҳол, бо таваҷҷуҳ ба адами машрӯъияти «Бима» хусусан «Бимаи иҷборӣ» дар Ислом, гирифтани маъоши бознишастагӣ ва бимаи бекорӣ ишкол дорад ва ҳокими Исломӣ муваззаф ба ҳимоят аз ниёзмандоне аст ки қодир ба кор кардан нестанд ва ин ҳимоят аз тариқи «Тавзеъи баробари байтулмол», «Қарзулҳасана», «Закот» ва «Хумс» анҷом мешавад, на аз тариқи «Бима». Ҳамчунонки кор кардани шумо барои ҳокими золиме ки пуле аз маъошатонро иҷборан ва таҳти унвони «Ҳаққи бима» кам мекунад ҷойиз нест; Чароки он иъонат бар гуноҳ ва таъаддӣ маҳсуб мешавад, магар инки чорае аз он надошта бошед. Бо ин ҳол, гирифтани пул дар замони бознишастагӣ ва бекорӣ ба андозаи пуле ки иҷборан ва таҳти унвони «Ҳаққи бима» аз маъоши собити шумо кам шуда, ҷойиз аст; Чароки он хӯрдани моли дигарон ба ботил нест то ҳаром бошад, бал хӯрдани моли худ аст ки тавассути дигарон ба иҷбор гирифта ва сипас баргардонда шудааст. Ҳамчунин, гирифтани пул дар замони бознишастагӣ ва бекорӣ ба андозаи пуле ки иҷборан ва таҳти унвони «Молиёт» аз маъоши шумо кам шадааст, ҳаргоҳ кам кунанда ва пардохт кунанда яке бошад, ишколе надорад; Чароки ин навъи «Молиёт» дар Ислом машрӯъ нест, балки бисёр олуда ва некуҳида аст.

Бегумон халифаи Худованд дар замин ҳаргоҳ бо ёрии мардум мутамаккин аз иҷрои аҳкоми Худованд шавад, аз ниёзмандоне ки қодир ба кор кардан нестанд бо «Тавзеъи баробари байтулмол», «Қарзулҳасана», «Закот» ва «Хумс» ҳимоят мекунад ва низоми «Молиёт» ки мунтабиқ бар аҳкоми Худованд нестро таътил ё ислоҳ мефармояд.

↑[1] . Нур/ 40
↑[2] . Дар ин бора бингаред ба: Пурсиш ва посухи 76.